dr inż. Piotr Szajner
Zakład Badań Rynkowych
IERiGŻ-PIB
Polski rynek piwa jest silnie zglobalizowany i jest to zjawisko typowe dla światowego browarnictwa. W 2016 r. czterdzieści największych koncernów browarniczych wytworzyło 78,7% światowej produkcji, w tym udział czterech największych koncernów w wyniósł 44,4%[1] W ostatnich latach na polskim rynku powstało bardzo dużo małych browarów, przeważnie o charakterze lokalnym i rzemieślniczym. Dekoncentracja struktury rynku jest korzystna dla konsumentów, gdyż zwiększa konkurencję między producentami i przyczynia się do poszerzenia oferty asortymentowej. Małe browary korzystnie wpływają także na rozwój gospodarczy i społeczny w ujęciu lokalnym, gdyż kultywują i tworzą regionalne tradycje piwowarskie.
Postępujący proces dekoncentracji struktur rynkowych potwierdzają także dane GUS, gdyż małe browary zwiększyły udział w rynku, kosztem dużych przedsiębiorstw. W 1999 r. duże przedsiębiorstwa generowały 93% przychodów ze sprzedaży branży i zatrudniały 86% pracowników. W 2016 r. udziały tych firm w przychodach i zatrudnieniu zmniejszył się odpowiednio do 83%, a w zatrudnieniu do 73%. Równocześnie małe podmioty zwiększyły udział w przychodach ze sprzedaży z 2 do 7%, a w zatrudnieniu z 3 do 10% (tab.1) . Restrukturyzacji branży towarzyszyła intensywna działalność inwestycyjna. W latach 1995-2017 przedsiębiorstwa zainwestowały łącznie ok. 14 mld zł, co przyczyniło się do modernizacji produkcji i poszerzenia oferty asortymentowej. Inwestycje kapitałowe umożliwiły redukcję zatrudnienia z 15,5 do ok. 7,5 tys. osób oraz pięciokrotny wzrost wydajności pracy z 1,1 do 5,7 tys. hl na zatrudnionego.
Wyszczególnienie | 1999 | 2016 | ||||
Małe
(10-45)* |
Średnie
(50-249)* |
Duże
(>249)* |
Małe
(10-45)* |
Średnie
(50-249*) |
Duże
(>249)* |
|
% | ||||||
Liczba firm | 36 | 34 | 29 | 51 | 33 | 15 |
Zatrudnienie | 3 | 12 | 86 | 10 | 17 | 73 |
Przychody ze sprzedaży | 2 | 5 | 93 | 7 | 10 | 83 |
[1] Barth-Haas Group (2017), The Barht Report Hops 2016/2017, http://www.barthhaasgroup.com/images/mediacenter/downloads/pdfs/412/barthbericht20162017en.pdf., , 2017 Nuremberg.