dr inż. Lech Maryniak
W XXI wieku można zaobserwować wyrównanie się możliwości zastosowania nowych technologii produkcyjnych w przemyśle spożywczym pomiędzy krajami rozwiniętymi ekonomicznie a tymi, które dopiero się rozwijają. Nowoczesne technologie stosowane komercyjnie w przemyśle spożywczym nie są objęte tajemnicami, więc ich przepływ następuje w sposób dość nieograniczony. Ważnym elementem są jednak umiejętności operacyje oraz kultura techniczna firm, które znajdują się w tej drugiej grupie krajów. Celem artykułu jest przedstawienie motywacji wprowadzenia technologii rozlewu aseptycznego produktów mleczarskich w technologii rozlewu aseptycznego suchego do butelek typu APET (aseptic PET) w warunkach Afryki Północnej a ściślej w warunkach ekonomiczno-technicznych Arabskiej Republiki Egiptu.
W artykule autor pragnie przedstawić studium przypadku migracji opakowań kartonowych aseptycznych standardowo stosowanych w Egipcie w kierunku opakowań typu APET, które będą tam nowością.. Autor pracując w tym kraju i zarządzając takim właśnie projektem chce się także podzielić innymi wnioskami z polskim czytelnikiem, co jest również ważnym celem tego artykułu.
Wybór technologii – uwarunkowania ekonomiczne
Wiosna Arabska, która miała miejsce w 2011 roku miała przynieść nadzieję poprawy bytu ekonomicznego mieszkańców regionu Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki – MENA (Middle East and North Africa). Jednak rezultaty sa raczej inne. W wielu przypadkach rządy krajów regionu zaczęły redukować subwencje finansowe dla podstawowych produktów, także dla energii i paliw. Dewaluacja walut lokalnych stała się główną przyczyną zmniejszenia ich siły nabywczej. W związku z powyższymi faktami lokalny przemysł produktów FMCG (Fast Moving Consumers Goods) zaczął odczuwać drastycznie skutki wspomnianych zmian. W szczególności ta sytuacja ma wpływ na zmniejszenie poziomu importu surowców i półproduktów stosowanych w tym przemyśle, również materiałów opakowaniowych.
Jak już wcześniej autor informował w artykułach [3];[4], przemysł mleczarski w regionie MENA koncentruje się głównie na produkcji tak zwanej „lekkiej”, czyli na przetwarzaniu i pakowaniu mleka, produkcji mlek smakowych jak również produkcji jogurtów w różnej formie. Ze względu na uwarunkowania kulturowe ale też i dostęp do surowca produkcja tak zwana „ciężka”, czyli produkcja wszelkiego rodzaju serów nie jest w tym regionie szczególnie rozwinięta. Dlatego więc, w przemyśle mleczarskim dominuje rozlew mleka oraz napojów mlecznych. Opakowania kartonowe, szczególnie aseptyczne stanowią zdecydowaną większość w portfolio produkowanych i sprzedawanych napojów mlecznych. Opakowania te jednak są produkowane tylko w wybranych krajach regionu. Bardzo wysoka cena tych opakowań stała się główną przyczyną szukania alternatywnych rozwiązań.
Tabela 1. Analiza porównawcza ilościowa TCO kosztów opakowania typu APET oraz kartonu aseptycznego, w obu przypadkach pojemności 1L. Analiza przeprowadzona przez autora na podstawie badań własnych.
