Badania dowiodły – Gruzja kolebką wina

Gdy w opisie wina czytamy, że zostało one wyprodukowane zgodnie z „tradycyjnymi gruzińskimi technikami” oznacza to, że dojrzewało ono w kwewri, olbrzymiej, glinianej amforze zakopywanej w ziemi w piwnicach zwanych marani. Do wnętrza kadzi są wrzucane całe winogrona i grona. Fermentacja wina i jego klarowanie trwa wiele tygodni lub miesięcy. Gigantyczne amfory są zakopywane w ziemi, co pozwala utrzymać optymalną temperaturę dojrzewania i przechowywania wina, a ich stożkowaty kształt tworzy odpowiednie warunki do zachodzących wewnątrz procesów. Kwewri są przykładem jednej z najstarszych technologii produkcji wina. Najstarsze obiekty pochodzą z okresu, w którym rozpoczęto uprawę winorośli. Starożytna gruzińska metoda produkcji wina w amforach kwewri została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Autor zdjęcia – Miles Willis.

Opublikowane niedawno w czasopiśmie PNAS* wyniki najnowszych badań naukowych dowodzą, że Gruzini z rejonu Kaukazu wytwarzali i pili wino już w neolicie (6 tys.- 5,8. tys. lat p.n.e.). Są to najstarsze materialne dowody na uprawę winorośli i produkcję wina, datowane na około 600-1000 lat wcześniej niż znaleziska odkryte na stanowisku Hajji Firuz Tepe w paśmie górskim Zagros w Iranie. Wiek zgromadzonych przez archeologów materiałów został potwierdzony dzięki wykorzystaniu zaawansowanych technologii. Badaniu poddano artefakty wydobyte ostatnio na dwóch położonych na terenie Gruzji stanowiskach archeologicznych, na których wykopaliska prowadzi międzynarodowy zespół pod kierownictwem Patricka McGoverna, dyrektora naukowego Pennsylvania University, nazywanego „Indianą Jonesem starożytnego wina”.

Gruzja, która leży pomiędzy Europą i Azją u stóp Kaukazu nad brzegiem Morza Czarnego jest znanym ośrodkiem produkcji wina, które jest nadal wytwarzane z wykorzystaniem tradycyjnych technik. Właśnie dlatego kraj cieszy się zainteresowaniem miłośników tego trunku oraz zawodowych sommelierów. We współczesnej Gruzji nadal kultywuje się starożytne tradycje produkcji wina w kwerwi, gigantycznych glinianych amforach, które są zakopywane w ziemi, aby uzyskać trunek o charakterystycznej bursztynowej barwie. Niedawno wielowiekowe tradycje produkcji gruzińskiego wina zostały zaprezentowane w La Cité du Vin w Bordeaux, centrum kulturalnym promującym żywą kulturę wina. Otwarto w nim specjalną wystawę zatytułowaną „Gruzja – kolebka winiarstwa”. Kraj ten był pierwszym regionem winiarskim, zaproszonym przez gospodarzy, by przedstawić swoje dziedzictwo. Na wystawie przygotowanej przez rząd Gruzji, Gruzińskie Muzeum Narodowe w Tbilisi oraz Gruzińskie Stowarzyszenie Wina pokazano 125 przedmiotów oraz archiwalnych zdjęć z kolekcji Gruzińskiego Muzeum Narodowego. Głównymi motywami ekspozycji są gruzińska mitologia, folklor, sztuka i tradycje biesiadne, w których wino pełni jedną z głównych ról. Wystawa odwiedzi najprawdopodobniej inne miasta świata w późniejszym terminie.
W Gruzji uprawia się ponad 500 rodzimych szczepów, w tym słynną na całym świecie czerwoną odmianę Saperavi. Jakość gruzińskich win doceniono już w XIX wieku na wystawach win, podczas których trunek z Gruzji zdobywał w Europie coraz większe uznanie. Podczas wystawy w Paryżu w roku 1900, gruzińskie wina cieszyły się już
ugruntowaną renomą na europejskich stołach. W czasach ZSRR produkcja wina została uprzemysłowiona, a uprawy ograniczono do zaledwie 16 szczepów, ponieważ główny nacisk był kładziony na ilość i jednorodność produkowanego wina. Po odzyskaniu niepodległości w roku 1991, kraj zaczął szybko nadrabiać wieloletnie zaległości, a uprawa i produkcja wina w Gruzji otrzymały nowy impuls do rozwoju.

Wielu językoznawców uważa, że słowo „wino” pochodzi od słowa „gvino”, które w języku gruzińskim
oznacza wino.

*Artykuł został opublikowany w PNAS, czasopiśmie naukowym United States National Academy of
Science pod tytułem Early Neolithic Wine of Georgia in the South Caucasus (Gruzińskie wina z
Południowego Kaukazu z epoki wczesnego neolitu).

 

źródło: informacja prasowa Georgian Wine Association